Ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ γεννήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 1930 στο Παρίσι από Ελβετούς γονείς. Μεγάλωσε σε μια μεγαλοαστική, πολύτεκνη οικογένεια και πέρασε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του ανάμεσα σε Γαλλία και Ελβετία. Λίγο αργότερα από την ενηλικίωσή του, οι γονείς του παίρνουν διαζύγιο και εκείνος μετακομίζει για σπουδές στην Γαλλία και συγκεκριμένα στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, στο τμήμα της Εθνολογίας.

Σαν φοιτητής απορροφημένος από την κουλτούρα του κινηματογράφου, τον έβρισκες πάντα χωμένο σε μια αίθουσα cinema ή στα cine clubs μαζί με τους φίλους του. Ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες, σεναριογράφους, αλλά και κριτικούς κινηματογράφου. Κατά κύριο λόγο το όνομα του συνδέεται συχνά με την Νouvelle Vague ένα από τα σπουδαιότερα κινήματα στην ιστορία του κινηματογράφου, καθώς αποτέλεσε έναν από τους βασικούς πυλώνες του κινήματος αυτού.

Ως πρωτοπόρος του Γαλλικού Νέου Κύματος καταγράφει στο ιστορικό του μόλις 100 ταινίες, με τις πιο γνωστές να είναι οι À bout de souffle (1960), Vivre Sa Vie (1962), Le mépris (1963), Pierrot le fou (1965).

Ο εμβληματικός αυτός σκηνοθέτης, ο εθνικός θησαυρός όπως τον αποκαλούν οι Γάλλοι, πλησιάζει θέματα στις ταινίες του όπως ο υπαρξισμός, καθώς και οι περισσότερες αυτών εκφράζουν τις ακροαριστερές του πολιτικές απόψεις. Οι ταινίες του θέτουν σαν στόχο να αποκαλύψουν και όπως ανέφερε κάποτε και ο ίδιος «την κρυμμένη πλευρά του παγόβουνου». Η έντονη επιρροή του από τους Ζαν Ρους, Ρομπέρτο Ροσελίνι, Νίκολας Ρέιμοντ, Ζαν Ρενουάρ είναι εμφανής στις ταινίες του. Σαν αντικομφορμιστής σκηνοθέτης αποζητούσε την αλλαγή σε ό,τι είχε συμβεί μέχρι τότε στην ιστορία του cinema: «Ήθελα να ξεκινήσω από μια ιστορία συμβατική και να ανακατασκευάσω, με διαφορετικό τρόπο, ό,τι είχε γίνει μέχρι τότε στον κινηματογράφο», θα πει για την ταινία του À bout de souffle (1960) σε μια συνέντευξή του στα Cahiers το 1962.

Ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ στην συνέχεια φαίνεται να υποστηρίζει, με την τέχνη του ως φωνή, τις επαναστατικές του ιδέες. Τις κρίσιμες μέρες του Μάη του 1968 η νεολαία ζητωκραυγάζει στο θέαμα των γκρεμισμένων φρουρίων. Ο σκηνοθέτης αυτός έρχεται με τις ταινίες του «Pierrot le fou» , «Le mépris», οι οποίες έγιναν τα λάβαρα κάτω από τα οποία μια ολόκληρη γενιά άλλαξε ολόκληρο τον κινηματογράφο αλλά και την ιστορία του. Έγιναν τα θεμέλια για την αλλαγή και την «ανακατασκευή» που εκείνος τόσο ήθελε και λάτρευε.

Αφού είχε ήδη αναγνωριστεί έπειτα από τόσες συνεχόμενες επιτυχίες, πολλά χρόνια αργότερα, και συγκεκριμένα το 2002, σε μια ψηφοφορία του κινηματογραφικού περιοδικού Sight & Sound, ήρθε τρίτος σε κατάταξη ανάμεσα στους δέκα καλύτερους σκηνοθέτες όλων των εποχών. Το ίδιο περιοδικό 10 χρόνια μετά όρισε την ταινία του À bout de souffle ως την 13η καλύτερη ταινία όλων των εποχών, όπως και τρεις ακόμη ταινίες του συμπεριλήφθηκαν στην λίστα των 50 καλύτερων ταινιών. Το 2010 κατάφερε να αποσπάσει το Τιμητικό Όσκαρ και η τελευταία ταινία που γύρισε το 2017, το “Le Livre d’image”, κέρδισε το πρώτο βραβείο Ειδικού Χρυσού Φοίνικα.

Ο Γκοντάρ είχε σημαντικές σχέσεις με πολλές γυναίκες, και η προσωπική του ζωή αντανακλούσε την κινηματογραφική του πορεία.

• Άννα Καρίνα: Ο πιο διάσημος γάμος του ήταν με την ηθοποιό Άννα Καρίνα, η οποία υπήρξε και η μούσα του για πολλές από τις ταινίες του, όπως το “Le Mépris” και “Vivre sa vie”. Η σχέση τους κράτησε από το 1961 έως το 1965.
• Αν Βιαζέμσκι: Μετά το διαζύγιο του από την Καρίνα, παντρεύτηκε την Γαλλίδα ηθοποιό και συγγραφέα ρώσικης καταγωγής, Αν Βιαζέμσκι το 1967.
• Anne-Marie Miélville: Στη συνέχεια, υπήρξε ο γάμος του με την ηθοποιό Anne-Marie Miélville, με την οποία έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του.

Ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ «έφυγε» από την ζωή στις 13 Σεπτεμβρίου του 2022 σε ηλικία 91 ετών. Η τελευταία του σύζυγος, Anne-Marie Miélville μαζί με τους παραγωγούς του επιβεβαίωσαν τον θάνατό του τονίζοντας ότι πέθανε ήρεμα, περιτριγυρισμένος από αγαπημένους του ανθρώπους στην πόλη Ρόλε, στις όχθες της λίμνης της Γενεύης. Ο δικηγόρος της οικογένειας αναλύει και εξηγεί πως ο Γαλλοελβετός σκηνοθέτης επέλεξε να καταφύγει σε υποβοηθούμενη ευθανασία στην Ελβετία εξαιτίας «πολλαπλών παθολογικών καταστάσεων που οδηγούν σε αναπηρία». Στην γαλλική εφημερίδα Liberation, συγγενής της οικογένειας αναφέρει πως «Δεν ήταν άρρωστος, ήταν απλώς εξαντλημένος».

Σίγουρα, ο καταξιωμένος καλλιτέχνης έχει αφήσει πίσω του μεγάλη ιστορία στον χώρο της τέχνης, κατέκτησε όπως εκείνος αποζητούσε τον κινηματογράφο και ανακατασκεύασε και έπλασε με διαφορετικό τρόπο την μεγάλη οθόνη.

Πηγή: foititikoskosmos.gr

Δείτε στο παρακάτω βίντεο την ταινία του Ζαν-Λικ Γκοντάρ “Alphaville” (Αλφαβίλλ 1965):

Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας genevesecrete.com