
A Man For All Seasons / Ένας άνθρωπος για όλες τις εποχές (1966)


7,7/10
Υπόθεση
Η ταινία πραγματεύεται την ιστορία του βασιλιά Ερρίκου Η’ που θέλησε να χωρίσει τη στείρα γυναίκα του Κατερίνα και να παντρευτεί την Αννα Μπόλεϊν, αλλά στα σχέδιά του βρήκε αντιμέτωπο τον σερ Τόμας Μουρ.
- Έτος: 1966
- Χώρα: Μεγάλη Βρετανία
- Είδος: Δράμα
- Γλώσσα: Ελληνικά
- Διάρκεια: 116′
- Σκηνοθέτης: Φρεντ Τσίνεμαν
- Ηθοποιοί: Όρσον Γουέλς, Πολ Σκόφιλντ, Ρόμπερτ Σο, Λίο ΜακΚέρν, Γουέντι Χίλερ, Βανέσα Ρέντγκρεϊβ
- Βραβεία: 6 Όσκαρ
Η ταινία Ένας άνθρωπος για όλες τις εποχές (A Man for All Seasons, 1966) είναι μια ιστορική δραματική ταινία σε σκηνοθεσία του Fred Zinnemann, βασισμένη στο ομώνυμο θεατρικό έργο του Robert Bolt. Η ταινία εξιστορεί τη ζωή του Sir Thomas More, του Άγγλου δικηγόρου, συγγραφέα και πολιτικού, που αρνήθηκε να υποστηρίξει την απόφαση του βασιλιά Ερρίκου Η΄ να χωρίσει την στείρα γυναίκα του, για να παντρευτεί την Άννα Μπολέιν η οποία, πιθανολογεί, πως θα του δώσει τη λύση στο πρόβλημα του, που είναι βέβαια το πρόβλημα της διαδοχής.
Το να χωρίσει όμως τη γυναίκα του επειδή δεν τεκνοποιεί είναι ανεπίτρεπτο από θρησκευτικής πλευράς, Οὕς ὁ Θεός συνέζευξεν, ἄνθρωπος μή χωριζέτω. Έτσι ο Ερρίκος θα προσπαθήσει με πλάγιους τρόπους να παρακάμψει τον Νόμο, τόσο τον θεϊκό, όσο και τον ανθρώπινο. Στο σημείο αυτό, θ’ απευθυνθεί στο νομικό και φιλόσοφο σερ Τόμας Μορ, ένα πρόσωπο αμέμπτου ηθικής.
📚 Κεντρικά θέματα
1. Σύγκρουση συνείδησης και εξουσίας
Ο More είναι αντιμέτωπος με μια εξουσία που απαιτεί συμμόρφωση. Η άρνησή του δεν είναι κραυγαλέα, είναι σιωπηλή. Όμως η σιωπή του έχει βάρος — γιατί δεν ενδίδει. Η εξουσία τον ωθεί με εκβιασμούς, πιέσεις, μέχρι και ψευδομαρτυρίες.
2. Ηθική ακεραιότητα
Ο More δεν είναι ένας επαναστάτης ή φανατικός. Είναι ένας ήσυχος, διαυγής άνθρωπος που απλώς δεν κάνει πίσω στις αρχές του. Γίνεται σύμβολο ενός ανθρώπου που “μένει όρθιος” σε έναν κόσμο όπου όλοι λυγίζουν.
3. Ο Νόμος και η Δικαιοσύνη
Μια συγκλονιστική στιγμή της ταινίας είναι όταν ο More υπερασπίζεται ακόμα και τα νομικά δικαιώματα του εχθρού του, λέγοντας:
«Αν καταργήσουμε τους νόμους για να πιάσουμε τον διάβολο, πού θα κρυφτούμε όταν στραφεί εναντίον μας;»
Δείχνει τον σεβασμό του για τον Νόμο ως προστατευτικό μηχανισμό όλων, ακόμα και των εχθρών.
🎬 Κινηματογραφική προσέγγιση
- Σκηνοθεσία: Ο Fred Zinnemann (High Noon, From Here to Eternity) χειρίζεται την ιστορία με σεβασμό και αυστηρότητα, χωρίς μελοδραματικά ξεσπάσματα, δίνοντας χώρο στους διαλόγους και τις ερμηνείες.
- Φωτογραφία & σκηνικά: Γυρισμένο σε φυσικές τοποθεσίες (κάστρα, παλάτια), αποπνέει αυθεντικότητα. Τα κουστούμια είναι προσεγμένα, μεταφέροντας την αίσθηση της Τυδώρικης εποχής.
- Ερμηνείες:
- Ο Paul Scofield δίνει μια από τις σπουδαιότερες ερμηνείες στην ιστορία του κινηματογράφου. Η εσωτερικότητά του, το ήθος του, σε μαγνητίζουν.
- Ο Robert Shaw ως Ερρίκος Η΄ είναι αλαζονικός, ζωώδης, ευμετάβλητος — ο τέλειος αντίποδας του More.
- Ο νεαρός John Hurt ξεχωρίζει στον ρόλο του Richard Rich, ενός φιλόδοξου ανθρώπου που προδίδει τον More για μια θέση εξουσίας. Είναι η εικόνα του καιροσκοπισμού.
🏆 Βραβεία και αναγνώριση
Η ταινία κέρδισε 6 Όσκαρ:
- Καλύτερης Ταινίας
- Σκηνοθεσίας
- Α’ Ανδρικού Ρόλου (Paul Scofield)
- Διασκευασμένου Σεναρίου (Robert Bolt)
- Κουστουμιών
- Κινηματογράφησης
Η επιτυχία της δείχνει τη δίψα για ποιοτικό, ηθικό σινεμά εκείνης της περιόδου — ένα δράμα που δεν βασίζεται σε εντυπωσιασμούς, αλλά σε ιδέες και χαρακτήρες.
📌 Συμπερασματικά
Η ταινία Ένας άνθρωπος για όλες τις εποχές δεν είναι απλώς μια ιστορική βιογραφία. Είναι ένας ύμνος στην ακεραιότητα της συνείδησης, στην δύναμη της σιωπής, και στην αντίσταση μέσα από τη νομιμότητα. Ο Thomas More γίνεται σύμβολο κάθε ανθρώπου που αντιστέκεται σε ένα καθεστώς χωρίς να φωνάζει, αλλά απλώς μένει αμετακίνητος στην πίστη του.
Δείτε ολόκληρη την ταινία παρακάτω
Δείτε το trailer παρακάτω
Πηγή εικόνας letterboxd.com, movie database