7,8/10
- Έτος κυκλοφορίας: 1944
- Είδος: ψυχολογικό Θρίλερ
- Χώρα: United State
- Σκηνοθέτης: Τζορτζ Κιούκορ
- Πρωταγωνιστές: Ίνγκριντ Μπεργκμαν, Σαρλ Μπουαγιέ, Τζόζεφ Κότεν και Άντζελα Λάνσμπερι
- Διάρκεια ταινίας: 114 λεπτά
- Βραβεία: 2 Όσκαρ
Η ταινία Εφιάλτης (Gaslight), είναι ψυχολογικό θρίλερ του 1944 του Τζορτζ Κιούκορ, με πρωταγωνιστές την Ίνγκριντ Μπέργκμαν, τον Σαρλ Μπουαγιέ, τον Τζόζεφ Κότεν και την Άντζελα Λάνσμπερι στην πρώτη της κινηματογραφική εμφάνιση. Η ταινία αποτελεί μεταφορά του θεατρικού έργου του Πάτρικ Χάμιλτον με τίτλο Angel Street. Το φιλμ αυτό προτάθηκε για 7 βραβεία Όσκαρ και απέσπασε δύο, μεταξύ των οποίων και εκείνου του Α’ γυναικείου ρόλου για την Ίνγκριντ Μπέργκμαν.
Πλοκή: Μετά τη δολοφονία της θείας της η Πόλα Άλκουιστ, ο σύζυγός της, την πείθει να επιστρέψουν στο Λονδίνο και να ζήσουν στο σπίτι που ζούσε η θεία της. Η επιστροφή στο σπίτι σηματοδοτεί και την αλλαγή στη συμπεριφορά του Γκρέγκορι, ο οποίος προφασίζεται λόγους για να την κάνει να φανεί τρελή και της απαγορεύει συναναστροφές με τον έξω κόσμο. Η Πόλα παραμένει έγκλειστη και μόνη στο τεράστιο αυτό σπίτι με παρέα μια καιροσκόπο υπηρέτρια, όταν ο Γκρέγκορι φεύγει και την αφήνει μόνη τα βράδια χωρίς να της εξηγήσει το λόγο. Η νεαρή κοπέλα βουτηγμένη στην απόγνωση αγγίζει τα όρια της τρέλας, καθώς η άφιξή της στο Λονδίνο συνοδεύεται από παράξενα γεγονότα, για τα οποία δε μπορεί να βρει εξηγήσεις: τα φώτα του γκαζιού που χαμηλώνουν μόνα τους, ήχοι που προέρχονται από τη σοφίτα, που υποτίθεται ότι είναι κλειστή κι αντικείμενα που χάνονται δια μαγείας. Είναι τρελή ή μήπως κάποιος άλλος προσπαθεί να τη βγάλει τρελή για προσωπικούς λόγους; Έχοντας πλέον αποξενωθεί με το σύζυγό της, η μόνη της ελπίδα φαίνεται να είναι ένας νεαρός αστυνομικός Μπράιαν Κάμερον, οποίος δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για την εξιχνίαση του εγκλήματος της θείας της.
Περισσότερα
Το “Gaslight” διασκευάστηκε δύο φορές για τον κινηματογράφο. Αρχικά στη Βρετανία το 1940, σε σκηνοθεσία Θόρολντ Ντίκινσον, με την Νταϊάνα Γουάινγιαρντ και τον Αντόν Γουόλμπρουκ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Το 1944 το έργο μεταφέρεται στις αμερικανικές αίθουσες από την MGM σε σκηνοθεσία Τζορτζ Κιούκορ.
Όταν το 1938 ο Πάτρικ Χάμιλτον έγραψε το “Gaslight”, ούτε που φανταζόταν ότι ο τίτλος που επέλεξε για το έργο του, θα χρησιμοποιούνταν αργότερα στην Ψυχολογία, ως όρος για μία από τις πιο κακοποιητικές τακτικές ψυχολογικής βίας και χειραγώγησης. Το ίδιο το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε σαν ένα ατμοσφαιρικό, βικτωριανό θρίλερ. Λίγα χρόνια μετά την πρώτη του παράσταση όμως, αποτέλεσε “σταθμό” στην ορολογία των Ψυχολογικών επιστημών. Ένας άνθρωπος εγκλωβισμένος μέσα σ’ ένα μυστηριώδες σπίτι, όπου όλα δείχνουν να τον απειλούν, όπου πλανάται παντού ένας απροσδιόριστος κίνδυνος κι όπου αναγκάζεται συνεχώς να περπατάει πάνω σ’ ένα τεντωμένο σκοινί, είναι ο εφιάλτης που δημιούργησε ο συγγραφέας για να τοποθετήσει μέσα εκεί τη δράση του έργου.
Όμως, το ίδιο το έργο δεν είναι ένα απλό θρίλερ. Το φως του γκαζιού με τη αμυδρή φλογίτσα του, φωτίζει όλη εκείνη την συναισθηματική και ψυχολογική βία που ασκείται σ’ ένα άτομο, με διάφορες προφάσεις, αλλά με πραγματικό κίνητρο την ποταπή ευχαρίστηση που όλο αυτό προκαλεί στον θύτη. Και το θύμα, αν καταφέρει να ξεφύγει, βγαίνει από αυτήν την κακοποιητική κατάσταση “σακατεμένο” ψυχικά και σωματικά. Το να μην εμπιστεύεται ένας άνθρωπος το μυαλό του, τις αισθήσεις του, την ικανότητά του να αντιλαμβάνεται τον κόσμο έτσι ακριβώς όπως είναι, αλλά να αμφιβάλλει για καθετί που τον περιβάλλει, είναι ένα πραγματικό μαρτύριο. Και το φως του γκαζιου χαμηλώνει και δυναμώνει, σηματοδοτώντας τον φοβερό κίνδυνο που έρχεται και φεύγει, αλλά που δεν παύει ποτέ να είναι “παρών”. Μπορεί άραγε να επέλθει κάποτε η κάθαρση, όταν όλα είναι τόσο συγκεχυμένα;
Αποτυπώνοντας όλα τα παραπάνω θέματα του συναισθηματικού ελέγχου και της ενδοσυζυγικής χειραγώγησης, ειδικά την κυριαρχία των ανδρών επί των γυναικών, η ταινία του Τζορτζ Κιούκορ παραμένει ένα ανατριχιαστικό θρίλερ μέχρι και σήμερα, δεδομένου του πόσο αληθινά είναι τα θέματα που εξερευνά. Μια πολύ ενδιαφέρουσα μεταφορά θεατρικού έργου στον κινηματογράφο, μ’ εξαιρετικά κλειστοφοβικά ντεκόρ και υπέροχη φωτογραφία απο τον Τζόζεφ Ράτενμπεργκ. Αν συγκρίνουμε, επίσης, αυτή την ταινία που γυρίστηκε το 1944, με άλλα κορυφαία νουάρ της χρονιάς («Double Indemnity» και «Phantom Lady») βγαίνουν πολύ ενδιαφέροντα και χρήσιμα συμπεράσματα για όλους.
Δείτε ολόκληρη την ταινία παρακάτω
Δείτε το trailer παρακάτω
Πηγή εικόνας εξωφύλλου: filmgeeky.com, DVD trailers