Ζαν Μορό: η κορυφαία πρωταγωνίστρια της Νουβέλ Βαγκ
Η Ζαν Μορό (Jeanne Moreau) γεννημένη στις 23 Ιανουαρίου 1928 ήταν διάσημη Γαλλίδα ηθοποιός, τραγουδίστρια και σκηνοθέτρια. Ήταν μία από τις πιο σημαντικές και επιδραστικές προσωπικότητες στον κινηματογράφο και το θέατρο του 20ού αιώνα. Ξεχώρισε για την φινέτσα της, την βαθιά φωνή και την απαράμιλλη γοητεία της.
Η καριέρα της Ζαν Μορό καλύπτει πολλές δεκαετίες και περιλαμβάνει πολλές εμβληματικές ταινίες. Κάποιες από τις πιο γνωστές της ερμηνείες περιλαμβάνουν τη συμμετοχή της στις ταινίες “Jules et Jim” (1962), “Elevator to the Gallows” (1958) και “The Bride Wore Black” (1968).
Εκτός από τον κινηματογράφο, η Μορό είχε επίσης μια ενεργή παρουσία στο θέατρο και το τραγούδι. Ήταν μια καλλιτεχνική προσωπικότητα που αντιπροσώπευε το πνεύμα της γαλλικής Νουβέλ Βαγκ και συνέβαλε στην αναγνώριση του Γαλλικού Κινηματογράφου παγκοσμίως.
Η Ζαν Μορό ως πρότυπο σύγχρονης γυναίκας
Η Ζαν Μορό, είναι από εκείνες τις φιγούρες του καλλιτεχνικού κόσμου που λέμε πως έχουν ζήσει κυριολεκτικά τα πάντα. Παρατώντας το σχολείο για χάρη του θεάτρου και της comedie francaise, έκανε έξαλλο τον πατέρα της, ο οποίος την αποκάλεσε «πόρνη» και έκανε να τη συγχωρήσει πάνω από 20 χρόνια. Το ελεύθερο πνεύμα, ωστόσο, και η παθιασμένη προσωπικότητά της, στοιχεία τα οποία η ίδια πάντα υποστήριζε πως όφειλε στην Αγγλίδα μητέρα της, δεν μπορούσαν να μπουν σε στεγανά. Το ίδιο συνέβαινε και με τις προοδευτικές, πολλές φορές και επαναστατικές απόψεις της περί κοινωνικών-πολιτικών ζητημάτων, τις οποίες εξέφραζε δημόσια χωρίς δεύτερη σκέψη. Ακόμη, έκανε δύο γάμους –ο ένας με τον σπουδαίο Αμερικανό σκηνοθέτη Γουίλιαμ Φρίντκιν («Ο εξορκιστής»)– και μπόλικες σχέσεις με διάσημους άνδρες, όπως ο Λουί Μαλ, ο Φρανσουά Τριφό, ο σχεδιαστής μόδας Πιερ Καρντέν, ο Μάιλς Ντέιβις, αλλά και ο Έλληνας ηθοποιός Θεόδωρος Ρουμπάνης.
Όλα αυτά, βέβαια, στο περιθώριο μιας πολύ πλούσιας κινηματογραφικής καριέρας, η οποία ξεκίνησε στα 30 της με πρωταγωνιστικούς ρόλους μάλιστα, οι οποίοι την καθιέρωσαν σχεδόν αμέσως. Στο ξεκίνημά της πολλοί την έβλεπαν σαν ένα (μελαχρινό) alter ego της Μπριζίτ Μπαρντό. Οι δυο τους μάλιστα δοκίμασαν την ανδρική φαντασία, παίζοντας μαζί στο «Βίβα Μαρία» του Λουί Μαλ. Θα ήταν ωστόσο μάλλον άδικο για τη Ζαν Μορό να χαρακτηρίζεται απλώς ως σύμβολο του σεξ. Ήταν φυσικά όμορφη (με μια ομορφιά γήινη, καθησυχαστική), όμως η συνολική παρουσία της ενσάρκωνε περισσότερο ένα πρότυπο σύγχρονης γυναίκας, περίπλοκης, δυναμικής και ανεξάρτητης, γεγονός που σίγουρα συνετέλεσε στην προτίμησή της από τους πρωτοπόρους της Νουβέλ Βαγκ.
Ο Μαλ και ο Τριφό
Το 1958, ο ατρόμητος Λουί Μαλ συστήνει στο κινηματογραφικό κοινό τη Ζαν Μορό, στο νουάρ θρίλερ «Ασανσέρ για δολοφόνους». Η Γαλλίδα ηθοποιός γοητεύει με την παρουσία της, γεγονός που παρακινεί τον Μαλ να της προσφέρει κεντρικό ρόλο και στην επόμενη ταινία του, τους «Εραστές», ένα τολμηρό ερωτικό δράμα, που αποθέωσε την ιδιαίτερη ομορφιά της. Το 1960 βραβεύεται στις Κάνες για το «Moderato cantabile», ενώ πριν από το «Jules et Jim» η Μόρο πήρε μέρος σε μία ακόμη σημαντική ταινία: στη «Νύχτα» του Μικελάντζελο Αντονιόνι, όπου υποδύεται την άπιστη και ταυτόχρονα απατημένη σύζυγο, στο πλευρό του Μαρσέλο Μαστρογιάνι. Ο ρόλος που της χάρισε τη διεθνή καταξίωση ήταν αυτός της Κατρίν στο εμβληματικό φιλμ του Φρανσουά Τριφό. Στο Παρίσι, πριν από τον Μεγάλο Πόλεμο, δύο φίλοι, ο Ζιλ και ο Ζιμ, ερωτεύονται την ίδια γυναίκα. Εκείνη προτιμά και παντρεύεται τον πρώτο, μερικά χρόνια αργότερα ωστόσο συναντά τον δεύτερο στη Γερμανία και συνάπτει σχέση μαζί του. Το ερωτικό τρίγωνο, πάντως, δεν επηρεάζει αρνητικά τη φιλία που μοιράζονται οι τρεις τους, σε μια πραγματική αποθέωση του πνεύματος που χαρακτήρισε ολόκληρο το καλλιτεχνικό ρεύμα της εποχής.
Ο Όρσον Γουέλς
Ιδιαίτερη αναφορά οφείλουμε να κάνουμε στη συνεργασία, αλλά και στη φιλία που αναπτύχθηκε ανάμεσα στην Ζαν Μορό και στον κορυφαίο Αμερικανό σκηνοθέτη όλων των εποχών, τον Όρσον Γουέλς. Οι δύο καλλιτέχνες συνεργάστηκαν συνολικά σε τρία φιλμ – «Η Δίκη» του 1962, «Οι Καμπάνες του Μεσονυκτίου» του 1966 και η «Αθάνατη Ιστορία» του 1968.
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι, το 1998 σε τιμητική εκδήλωση της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, ο Όρσον Γουέλς την είχε χαρακτηρίσει ως την «σημαντικότερη ηθοποιό στον κόσμο».
Πηγή εικόνας εξωφύλλου criterion.com