Βίβιεν Λι: η σταρ που τ’ όνομά της έγινε συνώνυμο της ομορφιάς και του ταλέντου
Την έχουν χαρακτηρίσει ως την «απόλυτη βρετανική γυναικεία παρουσία» και πιθανότατα έχουν απόλυτο δίκιο, καθώς το μόνο που μπόρεσε ίσως να υπερβεί την προσωπική της φήμη ήταν η σχέση της με τον σερ Λόρενς Ολίβιε, στο ζηλευτό χολιγουντιανό παραμύθι του «έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα» που έμελλε να κρατήσει δύο δεκαετίες! Η Βίβιεν Λι άγγιξε καθεστώς κινηματογραφικής αθανασίας ενσαρκώνοντας δύο θρυλικές καλλονές του Νότου, δύο μύθους της αμερικανικής λογοτεχνίας, τη Σκάρλετ Ο’Χάρα του «Όσα παίρνει ο άνεμος» και την Μπλανς ΝτιΜπουά του «Λεωφορείον ο Πόθος».
Η Βίβιεν Λι γεννήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 1913 στο Νταρτζίλινγκ της τότε Βρετανικής Ινδίας. Μετά την επιστροφή της οικογένειάς της στην Αγγλία ακολούθησε θεατρικές σπουδές και το 1934 πρωτοεμφανίστηκε στον κινηματογράφο με την μουσική κωμωδία «Things Are Looking Up» («Τα πράγματα καλυτερεύουν»). Ένα χρόνο αργότερα έκανε το ντεμπούτο της στη σκηνή με το έργο του Καρλ Στερνχάιμ «Η Μάσκα της Αρετής».
Ο εμβληματικός της ρόλος στο «Όσα παίρνει ο άνεμος»
Ύστερα από ένα πολυδιαφημισμένο κυνήγι ταλέντων για τον ρόλο τής Σκάρλετ Ο’ Χάρα στο «Όσα παίρνει ο άνεμος» (1939), η Βίβιεν Λι όχι μόνο πήρε τον ρόλο αλλά κέρδισε και το Όσκαρ της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου. Το 1951 τιμήθηκε με ένα δεύτερο Όσκαρ για την ερμηνεία της Μπλανς Ντιμπουά στην κινηματογραφική μεταφορά από τον Ηλία Καζάν του αριστουργήματος του Τένεσι Γουίλιαμς «Λεωφορείο ο πόθος», ρόλο που αρχικά είχε ερμηνεύσει στη σκηνή.
Η Βίβιεν Λι συμμετείχε σε μεγάλες τουρνέ με τους θιάσους του Ολντ Βικ και του Στράτφορντ σε έργα του Σαίξπηρ. Ανάμεσα στις θεατρικές επιτυχίες της περιλαμβάνονταν και τα έργα «Το δέρμα τών δοντιών μας» του Θόρντον Γουάιλντερ, «Αντιγόνη» του Σοφοκλή, «Καίσαρ και Κλεοπάτρα» του Τζορτζ Μπέρναρντ Σο,«Ο κοιμώμενος πρίγκιπας» του Τέρενς Ράτιγκαν και «Μονομαχία αγγέλων» του Ζαν Ζιροντού. Το 1963 τιμήθηκε με το θεατρικό βραβείο Τόνι για την ερμηνεία της στο μιούζικαλ «Τοβάριτς».
Τα προβλήματα υγείας
Οι κατοπινές εμφανίσεις της Βίβιεν Λι στον κινηματογράφο και στο θέατρο περιορίστηκαν εξαιτίας της υγείας της. Υπέφερε από σοβαρής μορφής φυματίωση, αλλά και από διπολική διαταραχή. Η τελευταία της παρουσία στην μεγάλη οθόνη ήταν στην ταινία του Στάνλεϊ Κρέιμερ «Το πλοίο τών τρελών» (1965).
Η γάμος με τον Λόρενς Ολίβιε
Το 1940, η Βίβιεν Λι παντρεύτηκε τελικά τον Λόρενς Ολίβιε, αφού η τζιλ Έσμοντ συμφώνησε να του δώσει διαζύγιο και ο Χέρμπερτ Λι Χόλμαν δέχτηκε να χωρίσει τη Βίβιαν, αλλά οι δύο τους παρέμειναν στενοί φίλοι.
Σύντομα της αρνήθηκαν δύο ρόλους στις ταινίες «Rebecca» και «Pride & Prejudice» («Περηφάνια και Προκατάληψη»), στο πλευρό του Ολίβιε, ωστόσο, το ζευγάρι βρήκε επιτυχία μαζί στην ταινία «That Hamilton Woman» («Λαίδη Χάμιλτον»).
Τα προβλήματα στη σχέση του ζευγαριού δεν άργησαν να εμφανιστούν. Η δεκαετία του 1940 ήταν γεμάτη δυσκολίες, καθώς η Βίβιεν Λι διαγνώστηκε με φυματίωση το 1944, ενώ την επόμενη χρονιά, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας «Καίσαρ και Κλεοπάτρα» (Caesar And Cleopatra, 1945) ανακάλυψε ότι ήταν έγκυος, αλλά απέβαλε. Μετά την αποβολή έπεσε σε βαθιά κατάθλιψη και έφτασε σε σημείο να επιτεθεί προφορικά στον Ολίβιε μέχρι που έπεσε στο πάτωμα, σπαράζοντας με λυγμούς. Αυτή ήταν η πρώτη από μια σειρά εκρήξεων που προκαλούνταν από τη διπολική διαταραχή. Τα συμπτώματα που τη χαρακτήριζαν ήταν οι κρίσεις υπερκινητικότητας που ακολουθούνταν από μια περίοδο κατάθλιψης και μια εκρηκτική συμπεριφορά. Μετά τα επεισόδια η Λι δεν είχε καμία ανάμνηση της συμπεριφοράς της και κυριευόταν από αμηχανία.
Εκτός από την προσωπική της ζωή, τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά ούτε στα επαγγελματικά της. Η καριέρα της Βίβιεν υπέστη επίσης αποτυχίες στο box office, με τις ταινίες «Καίσαρ και Κλεοπάτρα» και «Άννα Καρένινα», να αποδεικνύονται απογοητευτικές. Ο Λόρενς Ολίβιε χρίστηκε ιππότης το 1947, με τη Βίβιαν να γίνεται «Λαίδη Ολιβιέ» (Lady Olivier).
Το 1948, ο Ολίβιε είχε γίνει διοικητικό στέλεχος του Old Vic Theatre και μαζί με τη Λι έκαναν εξάμηνη περιοδεία στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία για να μαζέψουν χρήματα για τη συντήρησή του.
Ο Ολίβιε εμφανιζόταν στο θεατρικό του Σαίξπηρ Ριχάρδος ο Γ’ (Richard III) και μαζί με τη Λι στο «Σχολείο Σκανδάλων» (School Of Scandal) του Ρίτσαρντ Σέρινταν και στο «Με τα δόντια του Γουάιλντερ». Η περιοδεία έκανε επιτυχία. Η Λι αντεπεξήλθε στις απαιτήσεις και με εξαίρεση το γεγονός ότι για κάποια περίοδο είχε κρίσεις αϋπνίας, κατάφερνε πάντα, όπως επισήμανε ο Ολίβιε, να γοητεύει τον Τύπο. Οι διαμάχες μεταξύ του ζευγαριού όμως δεν έλειψαν. Μια φορά ο Ολίβιε αναγκάστηκε να τη χαστουκίσει, εφόσον αρνούνταν να εμφανιστεί στη σκηνή και η Λι ανταπέδωσε.
Συγκεκριμένα, λέγεται ότι το περιστατικό συνέβη στο Κράιστσερτς της Νέας Ζηλανδίας, όταν η Βίβιεν έχασε τα παπούτσια της και αρνήθηκε να πάει στη σκηνή, ωθώντας τον Λόρενς να της φωνάξει και να τη χαστουκίσει μπροστά σε άλλους. Η Λι ανταπέδωσε το χτύπημα, γιατί την ντρόπιασε. Το τέλος της περιοδείας βρήκε και τους δυο εξαντλημένους και άρρωστους. Ο Ολίβιε δήλωσε χρόνια αργότερα ότι «έχασε τη Βίβιεν στην Αυστραλία»
Η κόρη που παραμελούσε
Λίγα πάντως είναι γνωστά για την κόρη της ηθοποιού, για την οποία αδιαφορούσε όπως είναι γνωστό. Η Σούζαν Χόλμαν είναι πάντως μητέρα τριών παιδιών κι έχει ζήσει τα περισσότερα χρόνια της στον Καναδά. Ο πατέρας, ως δικηγόρος εργαζόταν πολλές ώρες και η Σούζαν μεγάλωσε με την κηδεμονία της γιαγιάς της. Μάλιστα, στα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, έζησαν στον Καναδά. Το 1957 η Σούζαν συμφιλιώθηκε με την μητέρα της. Η ίδια άλλωστε, είχε δηλώσει: «Η μητέρα μου είχε πολλά ταλέντα και η μητρότητα δεν ήταν απαραίτητα ένα από αυτά»….
Το τελευταίο «αντίο»
Η Βίβιεν Λι πέθανε τις πρώτες πρωϊνές ώρες της 8ης Ιουλίου 1967 στο σπίτι της στο Λονδίνο, από την φυματίωση που την ταλαιπωρούσε για χρόνια. Το ίδιο βράδυ σε όλες της θεατρικές σκηνές του Λονδίνου τα φώτα έσβησαν για μια ώρα, προκειμένου να τιμηθεί η μνήμη της σπουδαίας ηθοποιού.